Mae D. Williams, Ysw. (Alaw Goch), Miskin, wedi rhoddi rhai miloedd o bunau, heblaw llafur di-ildio am lawer o flynyddoedd, i gefnogi llenyddiaeth Gymreig, ac i ddyrchafu teimlad a chwaeth genedlaethol y Cymry. Pan roddwyd tlws aur iddo gan ei gydwladwyr yn 1861, darllennwyd y penillion canlynol :-

GAIR MEWN CEFN

                    l

O flaen dy wyneb gonest di,

    Canmoliaeth nid yw weddus :

Ond ar dy gefn di, dyna'r fan,

    Mae mawl yn anrhydeddus.

Am garu iaith ac enw'th fam,

    Am garu'r hen fynyddau,

Dyna'r achos - dyna'r p'am

    Y cara Cymru dithau.

                    ll

Ti weli dlws, fe ddichon fod,

    Ei well a'i odidocach;

Ond ar dy gefn di, gyfaill hoff,

    Mae tysteb werthfawrocach,

            Am garu iaith, &c.

                    lll

Ti elli edrych ar y tlws,

    Sydd ar dy fron yn felyn:

Ond ar dy gefn di, yno'n gudd

    Y mae y gwir fathodyn.

            Am garu iaith, &c.

                    lV

Er mwyn dy wlad ail beth i ti,

    Oedd bri a budr elw:

Bydd fyw yn hir a bydded mwy,

    O Gymry ar dy ddelw,

            Am garu iaith, &c.

                    V

Un o'th gyfeillion cefn wyf fi,

    Ond dyma'r pill gorphenol:

Mae dwylaw Cymru am dy wddf,

    Yn rhoddi'r tlws presenol.

Am garu iaith ac enw'th fam,

    Am garu'r hen fynyddau:

Dyna'r achos - dyna'r p'am

    Y cara Cymru dithau.